-u

Vidu ankaŭ (ĉiuj lingvoj): -ú, u, U

Esperanto

Signifoj

montras ke vorto estas verbo je la modo vola. Se ne-verba estas la radikalo, la finaĵo -u verbigas ĝin.
pseŭdo-finaĵo de iuj pronomoj el la tabelvortoj (iu, kiu, tiu, ĉiu, neniu)
pseŭdo-finaĵo pronomeca de la numervorto unu, kiun oni fojfoje forlasas

Derivaĵoj

Vidu ankaŭ

neni-

Deveno

El la antikva greka οῦ /u/ (nuntempa imperativo); kp-u ankaŭ la hebrea /u/ (plurnombra imperativo). Sed la ideo ne estis origine de Zamenhof. Vidu:

Historio de la modusaj vokaloj
Interlingvo de:	estanteco	venonteco	pasinteco ek-aspekta^[1]	pasinteco ad-aspekta	kondiĉa modalo	ordona/vola modalo
Rudelle (1858)^[2]	-a	-o	-i	-e	-iy IFA: /ju/ ^[3]	-y IFA: /u/
Courtonne (1885)^[4]	-a-	-o-	(-i-)^[5]	-e-	-u-	-ə-
Zamenhof (ĝis 1887)	-a-	-o-	-i-	-e-^[6]	-u-	-u

Fontoj kaj citaĵoj

↑ Tio estas, pasinteco perfektiva
↑ Pantos-dîmou-glossa
↑ 'iy', prononcata IFA: /ju/ , respondis al la franca 'u' IFA: /y/
↑ Langue internationale nèo-latine
Rimarko: Notu bone ke la fina -m en la tabeloj tieaj estas la fleksio por unua persono ununombra (mi).
Courtonne eldonis tro malfrue esti la fonto de la vokaloj en Esperanto. Volapuko havis iome similan sistemon, kaj ankaŭ estis tro malfrue esti la fonto.
↑ La interlingvo de Courtonne ne havis simplan pasintecon, sed havis la vokalon -i- en la pasinteca subjunktivo
↑ Zamenhof forlasis la es-tempon en 1887, la sama jaro kiam li eldonis Esperanton. (Christer Kiselman, 'Variantoj de esperanto iniciatitaj de Zamenhof'. En Esperanto: komenco, aktualo kaj estonteco, UEA, 2010)

Elparolo

IFA: u

Signifoj

vokalo por la sonharmonia referenco al la vortoj, kiuj finiĝas per "u"
- listaf : bela → listafu bu : bela paĝo.
- sollipatan : pasiva kaj futura participo de la verbo sollipá → sollipatanu bu : ŝirota paĝo

Referencoj kaj literaturo