игла

La paĝo enhavas artikolojn
pri kelkaj lingvoj.

rusa redakti

Substantivo redakti

Signifoj
redakti

1 akra stango, dorno, pikilo.

◆ По лужам протянулись ледяные иглы, и стало в лесу неуютно, глухо и нелюдимо. А. П. Чехов, «Студент.», 1894 j.

→Laŭ flakoj etendiĝis glaciaj pikiloj kaj iĝis en la arbo malkomforte, senvive kaj senhome. Anton Ĉeĥov. Studento. 1894.

2 kudrilo.

◆ Сядет за шитьё, игла у ней ходит мерно, как часовая стрелка. И. А. Гончаров, «Обломов.», 1859 j.

→Ŝi sidiĝas kudri, kudrilo ĉe ŝi iras regule kvazaŭ horloĝa montrilo. Ivan Gonĉarov. Oblomov. 1859.

3 pikiloj sur korpo de erinacoj kaj kelkaj aliaj bestoj.

◆ Другое дело — молодые колюшата: иглы у них ещё мягкие, как у новорождённого ёжика. В. В. Бианки, «Лесные были и небылицы.», 1923–1958 j.

→Alia afero estas juna pikiluletoj: iliaj pikiloj estas ankoraŭ molaj kvazaŭ ĉe ĵusnaskita erinaco. Vitalij Bianki. Arbaraj rakontoj kaj fabeloj. 1923–1958.

4 (botaniko) degenerinta folio de kelkaj plantoj (abio, pino, kakto ktp).

◆ И ни одна игла не дрогнет на этих ветвях. И. С. Тургенев, «Поездка в Полесье.», 1857 j.

→Kaj eĉ ne unu pikilo tremas sur tiuj ĉi branĉoj. Ivan Turgenev. Vojaĝo al Polesje. 1857.

5 (medicino) nadlo

◆ Ну, кто из вас самый смелый? — сказала докторша, хищно высосав лекарство иглой и теперь держа эту иглу остриём кверху, чтобы лекарство не вылилось. Ф. А. Искандер, «Тринадцатый подвиг Геракла.», 1966 j.

→Nu, kiu el vi estas plej kuraĝa? diris doktorino, ĉasbeste elsuĉinte kuracilon per nadlo kaj nun tenante tiun ĉi nadlon per pikilo supren por ke la kuracilo ne elverŝiĝu. Fazil Iskander. Detria heroaĵo de Herkulo. 1966.

6 ((figursenca), (familiara)) metaforo de narkomanio, speciale en frazoj kiel на игле, сесть на иглу, подсесть на иглу, слезть с иглы'eonadlo

◆ Когда сестра сообразила, куда утекают ее денежки, было поздно ― брат уже плотно сел на иглу. Татьяна Сахарова, « Добрая фея с острыми зубками.», 2005 j.

→Kiam fratino komprenis kien forfluas ŝia mono, estis malfrue ― frato jam firme sidis sur nadlo. Tatjana Saĥarova. Bonkora feino kun akraj dentetoj. 2005.

7 ((figursenca)) libreca alta kaj fajna objekto, altiĝanta super ĉirkaŭaĵoj.

◆ За поворотом шоссе возникла в темноте подсвеченная прожектором белая каменная игла — обелиск в память павших десантников. В. П. Аксёнов, «Пора, мой друг, пора.», 1963 j.

→Post ŝosea turno aperis en mallumo iom lumigita per lumiloj blanka ŝtona pikilo — obelisko memore al pereintaj paraŝutistoj. Viktor Aksjonov. Tempas, mia amiko, tempas. 1963.

Atributoj
redakti

fleksio de vorto игла laŭ tipo 1d
kazo	sing.	plur.
nom.	игла́	и́глы
gen.	иглы́	и́гл
dat.	игле́	и́глам
akuz.	иглу́	и́глы
inst.	игло́й игло́ю	и́глами
prep.	игле́	и́глах

Substantivo, neanima, ina genro, 1-a deklinacio (tipo de deklinacio 1d laŭ klasifikado de A.A. Zaliznjak).

Prononco

singularo: IFA: /ɪˈɡɫa/ , plularo: IFA: /ˈiɡɫɨ/

Elparolo

singularo:

Sono :

(

lingvo -ru-

)

(dosiero)

, pluralo:

Sono :

(

lingvo -ru-

)

(dosiero)

[1] Ледяные иглы [Glaciaj pikiloj].

[2] Игла [Kudrilo].

[3] Иглы дикобраза [Pikiloj de histriko].

[4] Иглы ели [Pikiloj de abio].

[5] Медицинские иглы [Medicinaj nadloj].

[6] Наркоманка (на игле) [Narkotikulino (sur nadlo)].

[7] Игла обелиска [Pikilo de obelisko].

Samsencaĵoj

Derivaĵoj

Parencaj vortoj
diminutivoj: иголочка aŭgumentativoj: иглища propraj nomoj: Игла, Иголка familinomoj: Иглин, Иголкин, Иголочкин loknomoj: Иглино, Иголкино, Иголинский substantivoj: иголка; виброигла (микроигла; электроигла; наноигла); игла-рыба (рыба-игла), иглистость; иглица; иглобрюх; игловатость; игловидность; иглодержатель; иглокожее; игломёт; иглорефлексотерапевт; иглорефлексотерапия; иглорот; иглотерапевт; иглотерапия; иглоукалывание (иглоукалыванье); иглофильтр; иглофреза; иглошерст; иглошерсть; иглошёрст; иглянка; иголочник; игольник (наигольник; игольница); игольничек; игольчатость; игольщик (игольщица) adjektivoj: двухигольный, иглистый, иглицеобразный, иглобрюхообразный, игловатый, игловой, иглокожий, иглообразный, иглопробивной, иглорефлексотерапевтический, иглотерапевтический, иглофильтровый, иглошёрстый, иголочный, игольный, игольчатый verboj: иглить, иглиться, иглохаться, иглунить adverboj: иглисто, игловидно, иглообразно, игольчато

Deveno

Ĝi devenas de la praslava *jьgъla, de kiu interalie devenis: la malnovslava игълинъ (la malnovgreka τῆς ῥαφίδος), la rusa игла, la ukraina iгла́, єгла́, го́лка, la belorusa го́лка, la bulgara игла́, la serbokroata ѝгла (akuzativo: и̏глу), la ĉakma iglà, jàgla, ìgla, la slovena ígla, iglà, la slovaka ihla, la ĉeĥa jehla, la pola igła, dialekte jеgłа, la kaŝuba jеgłа, la suprasoraba jеgłа, malsuprasoraba głа, jеgłа La praslava *jьgъla estas komparata kun la kelta *joug- en la kimra gwnïо (kudri), eble ankaŭ rilata al tiu ĉi. Ĉi tien oni ankaŭ ligas latinan аеgеr (malsanulo), latvajn îgstu, îgt (velki, suferi), ligitajn al la litova ingzdù (mi plendas) kaj la pola jędzа (furio, nigra sorĉistino), komparu яга́. La malnovprusa аусulо (pikilo) ne disigeblas de la greka αἶκλοι ̇αἱ γωνίαι τοῦ βέλους, αἰχμή (pinto de pikilo), ligitaj al la litova iẽšmas, malnovprusa aysmis (rostostango). La slava jьgъla proksimas ankaŭ al la germana Nаgеl (najlo). Max Julius Friedrich Fasmer. Russisches etymologisches Wörterbuch (Rusa etimologia vortaro)