Aldono:Vortaro pri meteologio plurlingva

Tio estas ĝermo de la plurlingva vortaro pri meteologio (SIN: meteorologio MET meteologio; RIM: vetero, klimato, rilata: geologio).

Bonvole redaktu nur, se vi estas spertulo aŭ bone fake instruita!

Eblaj rimarkoj:

• EVI evitenda
• SIS sistemema esperanta vortfarado
• KLA klasika (greka-latina-okcidenta) vortfarado
• NEO neologismo
• ??? klerigenda
• ReVo Reta Vortaro
• SIN sinonimo
• AST astronomio
• FIS fiziko
• GDZ geodezio
• INF komputiko
• MTM matematiko
• OBS observebla grando
• TEK tekniko
• TOP topografio

eo	Rim.	(Viki)ligo	de	en	es	fr	aliaj lingvoj
advekcio		advekcio	Advektion	advection	advección	advection
aero		aero	Luft	air	aire	air	sv: luft -- id: udara
aeramaso		aeramaso	Luftmasse	air mass	masa de aire	masse d'air
aermaso	vd aeramaso	w:	de:	en:	es:	fr:
aerpremo	OBS	aerpremo	Luftdruck	air pressure	presión atmosférica	pression atmosphérique
akcelado	FIS	akcelo	Beschleunigung	acceleration	aceleración	accélération
akceliĝi	???	w:	beschleunigt werden	to be accelerated	ser acelerado	être accéléré
akvo		Akvo	Wasser	water	agua	eau	la: aqua -- sv: vatten
akvovaporo	OBS	Akvovaporo	Wasserdampf	water vapor	vapor de agua	vapeur d’eau	ia: vapor de aqua
albedo		Albedo	Albedo	albedo	albedo	albedo
atmosfero		Atmosfero	Atmosphäre	atmosphere	atmósfera	atmosphère
aŭtuno	AST	Aŭtuno	Herbst	autumn	otoño	automne	ia: autumno - la: autumnus - sv: höst
barometro	KLA	Premsensilo	Barometer	barometer	barómetro	baromètre	vd SIS premsensilo
Boforta skalo		Boforta skalo	Beaufortskala	Beaufort scala	Beaufort scala	échelle de Beaufort
bolopunkto	OBS	Bolpunkto	Siedepunkt	boiling point	punto de ebullición	point d'ébulition
brizo (venteto)		Brizo	Brise	breeze	brisa	brise
brumo	???	Brumo	feuchter Dunst	mist	neblino	brume	atentu kaj bonvole pruvu: rilato al vidodistanco: [<2 | <4,| <5 aŭ < 10 km]?
brumeto	???	Brumo	trockener Dunst	haze	neblina	brume	atentu kaj bonvole pruvu: rilato al vidodistanco: [<2 | <4,| <5 aŭ < 10 km]?
centrifuga forto [NP]	FIS KLA	vd Centripeta forto	Zentrifugalkraft	centrifugal force	fuerza centrífuga	Force centrifuge
decentra forto [NP]	FIS SIS	vd Centripeta forto	Zentrifugalkraft	centrifugal force	fuerza centrífuga	force centrifuge
centripeta forto [NP]	FIS KLA	Centripeta forto	Zentripetalkraft	centripetal force	fuerza centrípeta	Force centripète
alcentra forto [NP]	FIS SIS	Centripeta forto	Zentripetalkraft	centripetal force	fuerza centrífuga	force centripète
cirkulado		Cirkulado	Zirkulation	circulation	circulación	circulation
ĉielo	-	Ĉielo	Himmel	sky	cielo	ciel	da: himmel -- id: langit -- nl: hemel -- sv: himmel
diferenciala ekvacio	MTM	Diferenciala ekvacio	Differenzialgleichung	differential equation	ecuación diferencial	équation différentielle	sv: differentialekvation
direkto	OBS	Direkto	Richtung	direction	dirección	direction
diverĝo [S] (diverĝenco?)	MTM MET	Diverĝenco	Divergenz (MET) (MTM)	divergence (MTM)	divergencia (MET)	divergence
ekpluvo		Ekpluvo	Regenschauer	rainy shower	es:	averse
ekvacio	MTM	ekvacio	Gleichung	equation	ecuación	équation
ekvatoro	AST	Ekvatoro	Äquator	equator	ecuador	équateur
fandopunkto	OBS	Fandopunkto	Schmelzpunkt	melting point	punto de fusión	point de fusion
forto [NP]	OBS	Forto	Kraft	force	fuerza	force
forteco	OBS	Forto	Stärke	strength	fuerza	force
frido [L]	EVI [PV]		Frost [1]	cold	frio	froid	malpli ol 0 gradoj laŭ [1]; ĉ. 2 ĝis 7 gradoj C laŭ [PIV]
frosto		Frosto	Frost	frost	frío	gel
frostopunkto	OBS	Frostopunkto	Frostpunkt	frost point	punto de congelación	point de gel
fulmo		Fulmo	Blitz	lightning, flash	relámpago	foudre
fulmotondro		Fulmotondro	Gewitter	thunderstorm	tormenta (con relámpago)	orage
fumo		Fumo	Rauch	fume, smoke	humo	fumée	ia: fumo
funelo		Funelo	Trichter einer Trombe	funnel	es:	fr:
glacio		Glacio	Eis	ice	hielo	glace
gradiento	MTM	Gradiento	Gradient	gradient	gradiente	gradient
glaĉero (glaciejo) [L]	--	Glaĉero	Gletscher	glacier	glaciar	glacier 2	it: ghiacciaio
grajlo	--	Grajlo	Graupel	en:	es:	grésil	--
grundtemperaturo	OBS		Erdbodentemperatur	en:	es:	température au sol
hajlo		Hajlo	Hagel	hail	es:	grêle
hipsometro	KLA TEK	Bolometro	Siedebarometer	hypsometer	hipsómetro	hypsomètre
inundo		Inundo	Überschwemmung	inundation	inundación	inondation	it: inondazione
kalendro	AST	Kalendro	Kalender	calendar	calendario	calendrier
klimato		Klimato	Klima	climate	climato	climat
kodo	INF	Kodo	Schlüssel 5, Code	code	código	code
kontinuecekvacio	FIS	w:	Kontinuitätsgleichung	continuity equation	ecuación de continuidad	équation de continuité
latenta	.	w:	latent	latent	latente	latent
latitudo [PV]	.	Latitudo	Breite	latitude	latitud	latitude
lavango [PV]	.	Lavango	Lawine	avalanche	avalancha	avalanche
limo [PV]	.	w:	Grenze	limit	límite	limite
longitudo [PV]	.	Longitudo	Länge	longitude	longitud	longitude
lumo		Lumo	Licht	light	lumière	lumière
maro		Maro	Meer, die See f, (aber andere Bedeutung: der See m)	sea	mar	mer	id: laut -- it: mare -- nl: zee
maso	.	Maso	Masse	mass	masa	masse
mezosfero		Mezosfero	Mesosphäre	mesosphere	mesosfera	mésosphère
nebulo		Nebulo	Nebel	en:	niebla	fr:
neĝo		Neĝo	Schnee	snow	nieve	neige
nubo		Nubo	Wolke	cloud	nube	nuage	fi: pilvi -- id: awan -- it: nube -- la: nubes -- nl: wolk -- sv: moln -- sm: ao -- tr: bulut
ombro		Ombro	Schatten	en:	sombra	ombre	la: umbra
ondo		Ondo	Welle, Schwingung	en:	onda	onde
pluvo		Pluvo	Regen	rain	lluvia	pluie
pluvarko		Pluvarko	Regenbogen	rainbow	es:	arc-en-ciel
premo	OBS	Premo	Druck	pressure	presión	pression	sv: tryck
premsensilo	SIS TEK	Premsensilo	Barometer	pressure sensor	sensor de presión	fr:
printempo	AST	Printempo	Frühling	spring	primavera	printemps
radiado		Radiado	Strahlung	radiation	radiación	radiation
rotacio	MTM	Rotacio	Rotation	rotation	rotación	rotation
roso		Roso	Tau	dew	rocío, sereno	rosée
rosopunkto	OBS	Rosopunkto	Taupunkt	dew point	punto de rocío	point de rosée
sablo		Sablo	Sand	sand	es:	sable	it: sabbia -- nl: zand
sezono		Sezono	Jahreszeit	season	estación	saison
simbolo		Simbolo	Symbol	symbol	símbolo	symbole
somero	AST	Somero	Sommer	summer	verano	été	ia: >estate - la: aestas - sv: sommar
ŝprucfluo		Ŝprucfluo	Strahlstrom	jet stream	es:	fr:
termika'		w:	thermisch	thermal	térmico	thermique
termika vento		w:	thermischer Wind	thermal wind	viento térmico	vent thermique
tondro		Tondro	Donner	thunder	trueno	tonnerre
trioblafaza punkto	OBS ???	Triobla punkto	Tripelpunkt	triple point	punto de fase triple	point de triple phase
trombo		Trombo	Trombe	thrombus	es:	trombe
troposfero		Troposfero	Troposhäre	troposphere	troposfera	troposphère
tropopaŭzo		Tropopaŭzo	Tropopause	tropopause	tropopausa	tropopause
uragano		Uragano	Orkan, Hurrikan, Tropensturm	hurricane	huracán	ouragan	nl: >orkaan
vaporpremo		Vaporpremo	Dampfdruck	vapor pressure	Presión de vapor	pression de la vapeur	--
vento		Vento	Wind	wind	viento	vent
vetero	OBS	Vetero	Wetter	weather	?	temps	id: cuaca
veterokazo		w:	Wetterereignis	?	?	?	--
vetersimbolo		w:	Wettersymbol	weather symbol	es:	symbole météo
vintro	AST	Vintro	Winter	winter	invierno	hiver	ia: >hiberno - sv: vinter
vortico	???	w:	Wirbel, Strudel	vortex	vórtice	vortex
amboso	nub	Amboso	Amboss	anvil	es:	enclume	Cb
ekvatora fluo		w:	Äquatorialstrom	equatorial stream	corriente ecuatorial	courant équatorial
anemometro	TEK	Anemometro	Anemometer	anemometer	anemómetro	anémomètre
'		w:	Aufgleitfläche	upslide surface	es:	fr:
'		w:	Austausch	exchange	es:	échange
baroklina		w:	baroklin	baroclinic	baroclínico	barocline
barotropa		w:	barotrop	barotropic	barotrópico	fr:
'		w:	Bimetall-	bi-metallic	bimetálico	bimétallique
'		w:	Bodenschicht	boundary layer	es:	fr:
inversio	???	Inversio	Inversion	inversion	inversión	inversion
Golfa fluo	?	Golfa fluo	Golfstrom	Gulf Stream	Corriente del golfo	Gulf Stream
gradienta vento [L]		w:	Gradientwind	gradient wind	viento gradiente	vent gradient
geostrofa vento [L]		w:	geostrophischer Wind	geostrophic wind	viento geostrófico	fr:
gloro		w:	Glorie	glory 4	es:	fr:
corono	???	Corono	Kranz, Korona	corona 4	corona	couronne
kurbeco		Kurbeco	Krümmung	curvature	es:	fr:
mallongonda	???	kortonda	kurzwellig	shortwave	es:	onde courte
labilo [N]	???	prove: Malstabileco	Labilität	lability	es:	labilité
koriolisforto	.	koriolisforto	Corioliskraft (wiki)	Coriolis force	fuerza de Coriolis	force de Coriolis

Referencoj

• Fundamento (de L. Zamenhof)
• [L] Meteologia terminaro, M. Lewin, 1961
• [PV] Plena Vortaro laŭ M. Lewin
• [NP] Nova Plena Ilustrita Vortaro, 2005
• [S] Scienca kaj Teknika Terminaro laŭ [L]
• [n] proponata kaj daŭrada neologismo ('daŭrada' signifu: ĉirkaŭe tri semajnoj ekde aldon-tag-datumo aŭ jes-iĝo per dua spertulo per ŝanĝo de [n] al [NEO]); RIM. ankoraŭ neniu diferenco inter neologismo, nova vorto kaj kunmetita vorto de malnovaj radikoj' (nocioj estis/estas ne sufiĉe kleraj al verkisto)
• [NEO] adequata neologismo
• [N] neologismo laŭ [L]